Docenten Janine van de Port en Marie-Christine Albregts: "We hebben minder regels en zijn minder streng dan op een gewone school."
Bij Curio staan de leerbehoeften van onze leerlingen en studenten centraal. Als dé beroepsopleider van de West-Brabant zetten we ons daar dagelijks voor in. Onze missie is niet voor niets: 'Jij groeit bij Curio en wij groeien met je mee'. Onze medewerkers vertellen graag hoe zij daar aan werken. Deze keer vertellen docenten Janine en Marie-Christine over hoe leerlingen, studenten en medewerkers het ervaren dat zij invloed hebben op inhoud, vorm, tempo, tijd en plaats van leren.
De internationale schakelklassen (isk’s) van Curio in Bergen op Zoom en Breda vormen een veilige haven voor middelbare schoolleerlingen. De jongeren zijn vanwege het werk van hun ouders, een verhuizing of een gevaarlijke situatie in hun thuisland naar Nederland geëmigreerd. Twee jaar lang krijgen ze les in de Nederlandse taal en bereiden ze zich voor op het Nederlandse onderwijssysteem. Daarna stromen ze door naar het voortgezet onderwijs of het mbo.
Veilige start voor amv’ers
In Breda heeft de isk een aparte locatie waar lessen worden gegeven aan minderjarige vluchtelingen die zonder hun ouders naar Nederland komen: Curio isk amv (alleenstaande minderjarige vreemdelingen). Docenten Janine van de Post en Marie-Christine Albregts zetten zich dagelijks voor deze jongeren in. “Ontzettend dankbaar en belangrijk werk”, vinden ze Curio isk amv geeft les aan zo’n 260 leerlingen van vijftien tot achttien jaar. “De meesten komen op dit moment uit Syrië, Eritrea en Soedan”, vertelt Marie-Christine. “Deze jongeren spreken geen of een beetje Nederlands en zijn in afwachting van hun procedure. Ze komen rechtstreeks van het aanmeldcentrum in Ter Apel en wonen in een opvanglocatie. Omdat ze heel wat hebben meegemaakt, zorgen wij voor een veilige landing. Daarnaast bereiden we hen voor op een vervolgopleiding op het (v)mbo of naar werk.”
Onverwacht afscheid
Na de intake krijgen de jongeren meteen les. “Er is geen wachtlijst”, vervolgt Marie-Christine. “Er stromen steeds jongeren in en uit. Gemiddeld blijven jongeren vijf maanden tot twee jaar bij ons. Zodra de jongeren achttien jaar worden, verhuizen ze naar een asielzoekerscentrum of ze stromen voor hun achttiende al door naar een beschermde omgeving onder voogdijtoezicht. Dit is in de meeste gevallen niet in de regio. Daardoor kunnen ze hier geen les meer volgen. Vaak krijgen zij en wij dat op het laatste moment te horen. Soms is dat moeilijk. Bij het afscheid houd ik het niet altijd droog.”
Start- en routeklassen
De school heeft start- en routeklassen. “De leerlingen beginnen in een startklas”, legt Janine uit. “Daar krijgen ze de kans om te wennen. We bouwen de lessen langzaam op en beginnen pas om 9.30 uur. Na acht tot zestien weken gaan ze naar een routeklas. Dan begint de les om 9.00 uur. Ze volgen twee keer een lesblok van twee uur met een pauze ertussen. ’s Middags is er ruimte voor keuzelessen. Bijvoorbeeld muziek, Engels of ict-les. Ook leren ze fietsen repareren.” De communicatie in de klas gaat op verschillende manieren. Janine: “We spreken Nederlands en soms een beetje Engels, dat we met handgebaren ondersteunen. Soms vertalen leerlingen die al een beetje Nederlands spreken, de dingen die ik zeg voor de rest van de klas. Ook werken er tolken bij ons die ons kunnen ondersteunen.”
Traumasensitieve scholing
Door de taalbarrière is non-verbale communicatie erg belangrijk. “Daar moeten we heel goed op letten”, zegt Marie-Christine. “Soms komt een boodschap anders over dan we bedoelen. Dan schiet een leerling ineens in de verdediging door zijn of haar trauma. Daarom krijgen alle docenten traumasensitieve scholing, zodat ze weten hoe ze met deze doelgroep moeten omgaan. Ook hebben we een speciaal ondersteuningsteam dat op moeilijke momenten kan helpen om de jongeren te kalmeren of om even wat extra aandacht te geven. Bijvoorbeeld via een gesprek of door buiten even een rondje te lopen. Dat laatste is sowieso altijd mogelijk als jongeren even moeten ontladen.”
Leerlingen moeten zich welkom en veilig voelen
Meestal komt de traumaverwerking op gang zodra de jongeren een beetje gewend zijn. “Daar houden we rekening mee”, gaat Marie-Christine verder. “We hebben minder regels en zijn minder streng dan op een gewone school. We worden bijvoorbeeld niet boos als een leerling te laat komt. Sommige jongeren zijn nog nooit naar school geweest in het land waar ze vandaan komen. Ook de reis naar school is een hele opgave voor hen. Ze kunnen vaak niet fietsen en hebben nog nooit met het openbaar vervoer gereisd. Er komt in korte tijd veel op ze af. Gecombineerd met het trauma dat ze hebben opgelopen, kan dit overweldigend zijn. Daarom willen we hen als school niet overvragen. Ze moeten zich welkom en veilig voelen. Dat is een belangrijke voorwaarde om te kunnen leren en zelfredzaam te worden.”
Even kind zijn
De school is heel belangrijk in het leven van de jongeren. “Bij ons mogen ze gewoon even kind zijn en focussen op iets anders dan hun onzekere toekomst. Ook vinden ze het heerlijk om contact te maken met hun klasgenoten. Wij vinden het heel fijn dat wij ze dit kunnen bieden”, aldus Marie-Christine.
Dankbaar werk
Janine vindt dat ze bij Curio isk amv heel dankbaar werk doet. “Als oud-leerlingen mij tegenkomen in de stad, beginnen ze altijd een praatje. Ik vind dat heel bijzonder. Toen ik zelf een puber was, dook ik altijd weg als ik een docent van school tegenkwam. Dit laat zien dat we veel betekenen voor deze jongeren.” Marie-Christine vult aan: “Je bent een soort moeder voor ze. Met dit werk maak je écht het verschil.”
Droom van Janine en Marie-Christine voor 2030
“Het zou natuurlijk het mooiste zijn als onze school over zes jaar niet meer nodig is. Dat zou betekenen dat er geen oorlog meer in de wereld is. Maar dat is een ideaal plaatje. De werkelijkheid zal vast anders zijn. Daarom hopen we dat we in 2030 nog steeds doen wat we nu doen. Het liefst op een vaste locatie.”
Dit artikel staat in de tweede editie van het Curio magazine. Hierin laten we zien hoe wij invulling geven aan ons instellingsplan. In ons instellingsplan staat beschreven waar we de komende jaren aan willen werken. Lees het Curio magazine.